هَوْن (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هَون (به فتح هاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای آسانی است.
مشتقات
هَون که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
هَوْناً (به فتح هاء و سکون واو) به معنای آرامی و تواضع؛
هَیِّن (به فتح هاء و کسر یاء مشدده) به معنای آسان؛
اَهْوَنُ (به فتح همزه، سکون هاء و فتح واو) به معنای آسانتر است.
هَون به معنای آسانی است.
«هَانَ علیه الامر هَوْناً: سهل» هَیِّنٌ به معنای آسان است.
اَهْوَنُ به معنای آسانتر است.
به مواردی از
هَون که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَی الْاَرْضِ هَوْناً) «بندگان
خدا آنانند که در روی زمین با آرامی و
تواضع راه میروند.»
هون در جای حال و مراد از آن تواضع و وقار و آرامی است.
در
مجمع از
امام صادق (علیهالسّلام) منقول است: آن مردی است که به طبیعت خود راه میرود خودپسندی و تکلّف ندارد.
(قالَ رَبُّکَ هُوَ عَلَیَ هَیِّنٌ) «خدایت گفت: آن بر من آسان است.»
(وَ هُوَ الَّذِی یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَ هُوَ اَهْوَنُ عَلَیْهِ) «اوست که آفریدن را شروع میکند و سپس آن را از سر میگیرد خلقت دوّم بر او از خلقت اوّل آسانتر است.»
ناگفته نماند: چیزی بر خدا از چیز دیگر آسانتر و دشوارتر نمیتواند باشد و همه نسبت به خدا یکسان هستند و گرنه لازم میاید که خدا کاری را با مشقّت انجام دهد و آن سبب عجز خداست (معاذ الله). به نظر میآید اهون بودن خلقت دوّم نسبت به ذات آن است که پیدا است شروع هر چیز از اعاده آن پر معونهتر است یعنی: اعمال قدرت در اعاده آفرینش کمتر از اعمال آن در آفرینش اوّل است.
المیزان بعد از نقل و ردّ جوابهای اشکال، نظر داده که: اهون نسبت به کار مردم است یعنی چون اعاده شیء نسبت به مردم آسان است پس نسبت به خدا آسانتر است، در اثبات این مطلب از ذیل آیه که
(وَ لَهُ الْمَثَلُ الْاَعْلی فِی السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ) (و براى اوست توصيف برتر در آسمانها و زمين؛)
است؛ استفاده کرده که عمیق و قابل دقّت است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «هون»، ج۷، ص۱۶۹.