مَعاش (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَعاش:(وَ جَعَلْنَا النَّهارَ مَعاشاً) «مَعاش» ممكن است «اسم زمان» يا «اسم مكان» به معناى زمان و مكان زندگى و نيز ممكن است مصدر ميمى باشد، و در اين صورت محذوفى دارد و در تقدير «سبباً لمعاشكم» بوده است.
ضمناً
«معاش» از مادّه «
عیش» به معناى زندگى است
و تفاوتش با حيات اين است كه: حيات بر
خداوند و
فرشتگان نيز اطلاق مى‌شود، اما «عيش» مخصوص زندگى
انسان و حيوان است.
(وَ جَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشًا) (و روز را وسيله‌اى براى زندگى و
معاش.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه عيش- به طورى كه
راغب گفته- به معناى زندگى است، چيزى كه هست كلمه عيش مختص به زندگى حيوان است، به اين معنا كه به زندگى
خدای تعالی و ملائكه عيش گفته نمى‌شود، ولى حيات خدا و حيات
ملائکه گفته مى‌شود، و كلمه
معاش مصدر ميمى و هم اسم زمان و مكان از عيش است، و در آيه مورد بحث به يكى از دو معناى اخير است، يعنى زمان و يا مكان عيش. معناى آيه اين است كه: ما روز را زمان زندگى شما و يا محل زندگى شما قرار داديم، تا در آن از فضل
پروردگارتان طلب كنيد. بعضى گفته‌اند: مراد از آن همان معناى مصدرى است، چيزى كه هست مضافى از آن حذف شده، و تقدير كلام و جعلنا النهار طلب
معاش است، يعنى ما روز را طلب
معاش قرار داديم.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مَعاش»، ص۵۳۶.
