• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمدصادق موسوی اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



میرزا محمدصادق موسوی اصفهانی شاعر و دبیر پرآوازه نیمه دوم سده دوازدهم هجری بود که به «نامی» تخلص می‌کرد.



وی از بزرگان سادات موسوی و برادرزاده میرزا محمدرحیم حکیم باشی، پزشک و منشی سلطان صفوی به شمار می‌رفت. نیاکان او نزدیک به ۱۵۰ سال به فرمان پادشاهان صفویه از فارس به اصفهان رفتند (کمابیش ۱۰۳۰ هجری) و به طبابت پادشاهان آن سامان سرگرم بودند.


محمدصادق در جوانی مشق انشا می‌کرد و در نظم و نثر چیره دست شد و افزون بر نویسندگی و شاعری و سرودن مثنوی‌هایی به پیروی از خمسه نظامی، به نوشتن تاریخ زندیان پرداخت.


تاریخ مرگ او بر پایه گزارش شاگردش، میرزا عبد الکریم ۱۲۰۴ بوده است.


از دیوان قصاید و غزلیات او اثری نیست، اما مجموعه مثنوی‌های پنج گانه او به نام نامه نامی اکنون موجود است و درج گهر، خسرو و شیرین (چهار هزار بیت)، لیلی و مجنون، یوسف و زلیخا و وامق و عذرا (دو هزار بیت) را در بر دارد. تاریخ گیتی گشا، شهیرترین اثر اوست که به تاریخ سلسله زندیه می‌پردازد و اگر چه گمان زده‌اند که این نام را شاگردش بر آن اثر نهاده باشد، از گذشته تا کنون چنین نامیده می‌شده است. نویسندگان و شاعران هم روزگار او مانند ابوالحسن غفاری و لطفعلی بیگ آذر بیگدلی، از شخصیت و قلم او به نیکی یاد کرده‌اند.
او در روزگار محمدجعفر خان، فرمان یافت که کتابی در باره احوال زندیه بنویسد و تا سال مرگش (۱۲۰۴) بدین کار همت گمارد، اما کتاب او به پایان نرسید و شاگردش، میرزا عبد الکریم بن علی رضا شریف شیرازی اثر او را به پایان برد.


تاریخ گیتی‌گشا در تاریخ زندیه‌ (کتاب)


نرم افزار تاریخ اسلامی ایران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.




جعبه ابزار