محمدباقر مشیرالملک نائینی فاطمی اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حاج میرزا محمّدباقر خان مشیرالملک فاطمی نائینی بن میرزا علی‌محمّد خان بن عبدالوهاب طباطبائیی نائینی، دانشمند
ادیب و سیاستمدار
عصر قاجاریه در
اصفهان می‌باشد.
حاج میرزا محمّدباقر خان مشیرالملک فاطمی نائینی بن میرزا علی‌محمّد خان بن عبدالوهاب طباطبائیی نائینی، دانشمند
ادیب و سیاستمدار
عصر قاجاریه. در سال ۱۲۷۹ق در نائین متولّد شد. در کودکی نزد میرزا عباس کاشفی تحصیل را آغاز کرد و پس از ۴سال به
یزد رفته نزد میرزا محمّدحسن نواب به تحصیل پرداخت. در حدود ۱۸ سالگی به
اصفهان آمده و نزد میرزا عبدالعلی هرندی، حاج میرزا بدیع درب امامی،
جهانگیر قشقائی و
آخوند کاشی علوم ادبیّه،
حکمت و
ریاضیات را فرا گرفت و در این سال‌ها ساکن مدرسه نیم آورد بود.
پس از آن به دستگاه میرزا حبیب‌اللَّه خان مشیرالملک انصاری راه یافته و مورد توجّه
ظلّ السّلطان حاکم اصفهان قرار گرفت و به لقب «منشی حضور» ملقّب شد. در سال ۱۳۰۸ق پس از عزل و
مرگ میرزا حبیب‌اللَّه خان انصاری جای او را گرفته و به لقب «مشیرالملک» مُلَقّب گردید. او کم کم با کیاست و فراست در دستگاه ظلّ السّلطان مقام و نفوذ بالایی یافته و در ایام خالصه فروشی، صاحب ثروت و مکنت زیاد شد و به واسطه برخی اقدامات عام المنفعه همچون تاسیس مدرسه باقریه در محلّه شهشهان در سال ۱۳۰۸ بر محبوبیّت خود در میان مردم افزود و در ضمن کارهای روزانه به تدریس علوم دینی به اهل علم نیز پرداخت.
[در سال ۱۳۲۵ق پس از وقوع
مشرطیّت، ظلّ السّلطان از حکومت اصفهان برکنار شده و مشیرالملک به عضویت
انجمن‌های ایالتی و ولایتی گردید. امّا پس از سقوط حکومت محمّدعلی شاه و پیروزی
مشروطه‌خواهان به کلّی از کارهای دیوانی و دولتی کناره گرفته و به
تدریس و ترویج و تبلیغ برای
فرقه شیخیه پرداخت. از آن به بعد او میان مردم و دولتیان با
احترام و اکرام می‌زیست و همواره پشت و پناه ضعفاء بود. منزل او در نزدیکی محلّه طوقچی باقی و برقرار است و از حیث گچبری، کاشیکاری، آئینه کاری و سایر تزئینات هنری قابل توجّه است.
سرانجام در یکشنبه ۶
رجب ۱۳۴۸ق در اصفهان وفات نمود. جسد او را مدّتی در مقبره صاحب بن عَبّاد در محلّه طوقچی به امانت گذاشته و چندی بعد به
کربلا نقل نموده و در رواق پایین پای
حضرت ابا عبداللّه الحسین (علیه‌السّلام) مدفون ساختند.
در
علوم ادبی، انشاء،
فقه و
حدیث مهارتی به سزا داشته و خط شکسته را خوش می‌نوشته و
شعر نیز می‌سروده و «رضوان» تخلّص می‌نموده است.
این بیت از اوست:
جز دو ابروی تو مغبچه که محراب دل است ••••• عابدی را نشنیدیم دو باشد محراب
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۱۱۶-۱۱۷. سیاست مداران اصفهان سده سیزدهم(قمری)
