• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَعَلَ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: فَعَلَ (لغات‌قرآن)
مقالات مرتبط: فعل (مفردات‌قرآن)، فعل (مفردات‌نهج‌البلاغه)، فعل.


فَعَلَ:

(أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ)

[۱] فیل/سوره۱۰۵، آیه۱.    

«فَعَلَ» به معنای كار كردن است.
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۰.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۴۴.    

در نخستين آیه سوره فیل پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را مخاطب ساخته مى‌فرمايد: آيا نديدى پروردگارت با اصحاب فیل چه كرد؟. آن‌ها با آن همه لشگر و قدرت آمده بودند تا خانه خدا را ويران سازند، و خداوند با لشگرى به ظاهر بسيار كوچک و ناچيز، آن‌ها را درهم كوبيد، فيل‌ها را با پرنده‌هاى كوچک و سلاح‌هاى پيشرفته آن روز را با سنگريزه «سجیل» از كار انداخت، تا ضعف و ناتوانى اين انسان مغرور و خيره‌سر را در برابر قدرت الهى ظاهر و آشكار سازد.
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۳۵.    



به موردی از کاربرد «فَعَلَ» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - فَعَلَ (آیه ۱ سوره فیل)

(أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحابِ الْفيلِ)

[۵] فیل/سوره۱۰۵، آیه۱.    
«آيا نديدى پروردگارت با فیل سواران (لشكر ابرهه كه براى نابودى کعبه آمده بودند) چه كرد؟!»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶۰۱.    


۱.۲ - فَعَلَ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرمایند:

(أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحابِ الْفيلِ)

منظور از رؤیت معناى لغوى آن يعنى ديدن به چشم نيست، بلكه علمى است كه به مانند احساس با حواس ظاهرى ظاهر و روشن است. و استفهام در آيه انكارى است، و معنايش اين است كه مگر علم يقينى پيدا نكردى كه چگونه پروردگارت با اصحاب فيل رفتار كرد، و اين قصه در سال ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) واقع شد.
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۲۱.    
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۳۶۱.    

(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۸۵.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۲۴.    
)
۱. ↑ فیل/سوره۱۰۵، آیه۱.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۰.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۴۴.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۳۵.    
۵. ↑ فیل/سوره۱۰۵، آیه۱.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶۰۱.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۲۱.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۳۶۱.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۸۵.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۲۴.    


• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فعل»، ج۳، ص ۴۸۲.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره فیل | لغات قرآن
جعبه ابزار