عون بن علی بن ابی طالب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عون از
فرزندان امام علی علیهالسلام است که برخی او را از
شهدای کربلا میدانند.
در بسيارى از منابع تاريخى و رجالى، عون فرزند
امام علی عليهالسلام از
اسماء بنت عمیس قلمداد شده است.
از حضور و
شهادت وى در
کربلا سخنى به ميان نيامده است.
ولى مؤلف روضة الشهدا و چند تن ديگر از متأخران عون را شهيد كربلا قلمداد كرده و مىنويسند:
عون صورتى زيبا و سيرتى نيكو داشت
و پس از
شهادت امام علی عليهالسلام به
امام حسن و
امام حسین عليهماالسلام پيوست و بادوازده تن از برادران خويش همراه آن حضرت از
مدینه به كربلا آمد.
مامقانى مىگويد: عون نخستين فردى بود كه پس از
شهادت جمع زيادى از
یاران امام حسین عليهالسلام بر ساير برادرانش پيشى گرفت و از آن حضرت اجازه ميدان خواست.
سيدالشهدا به او نگاه كرد و فرمود: «يا اخى أَ اسْتَسْلَمْتَ للموت؟»برادرم، آيا آماده
مرگ شدهاى؟
گفت: چگونه تسليم مرگ نشوم در حالى كه تو را تنها و بىياور مىبينم. امام فرمود: برو خداوند پاداش نيكت دهد.
ولى به گفته مؤلف روضة الشهدا، عون پس از
عثمان بن علی عليهالسلام، از برادر بزرگوارش اجازه گرفت.
عون بعد از گرفتن اجازه از برادر بزرگوارش به میدان نبرد شتافت و جمع زيادى از دشمن را به هلاكت رساند.
ابن الاهجار با دو هزار پياده و سواره، او را احاطه كردند. اما وى محاصره را شكست و خدمت امام عليهالسلام رسيد. امام حسين عليهالسلام از عون
تمجید كرد و سر و رويش را بوسيد و از او خواست تا كمى استراحت كند و سپس عازم ميدان شود. عون گفت: مىخواستم دوباره به فيض ديدارت نايل شوم، كه مقصودم برآورده شد. عون به فرمام امام عليهالسلام دستور داد اسب ادْهَمْ را كه
حضرت امیر عليهالسلام به او
هدیه داده بود. زين كردند و به ميدان شتافت. هنگامى كه عون زخمى شد
صالح بن یسار كه در زمان
امام علی عليهالسلام به جرم
نوشیدن شراب به دست عون شلاق خورده بود براى انتقام نزد او آمد و زبان به دشنام گشود. عون،
صالح بن يسار و برادرش بدر را به هلاكت رساند و سرانجام به دست خالد
بن طلحة به فيض
شهادت نايل گشت.
او در آخرين لحظات اين گونه زمزمه مىكرد: «بسم اللَّه وباللَّه وعلى ملّة رسول اللَّه»
رجز منسوب به
حضرت اباالفضل عليهالسلام
را كه جمعى از معاصرين به عون نسبت دادهاند چنين است:
اقاتِلُ الْقَوْمَ بِقَلْبٍ مُهْتَدٍ ••• اذُبُّ عَنْ سِبْطِ النبىِ احْمَدِ
اضْرِبُكُمْ بِالصارِمِ المُهَنَّدِ ••• حَتّى تَحيدوا عَنْ قِتالِ سَيّدى .
با قلبى رهيافته با اين لشكر مىجنگم و از نوه پيامبر -كه- احمد -نام دارد- دفاع مىكنم. شما را با شمشير بران مىزنم تا از جنگيدن با سرورم روى برگردانيد.
مؤلف رياض الشهادة مىگويد: مزار عون در بيرون كربلا مشهور و معروف است.
ولى محمّدحرزالدين با ردّ اين سخن مىنويسد: به سبب نامبردار بودن افراد زيادى در ميان علوىها، خصوصاً
سادات حسنی و
حسینی به عون، ظاهراً اين عون نيز از علوىها است -نه از فرزندان بدون واسطه امام على عليه السلام-
پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، جمعی از نویسندگان، ص۲۹۹-۳۰۰.