عبدالصمد بن سعید کندی حمصی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِمصی، عبدالصمد بن سعید کندی،
محدّث و
قاضی قرن سوم و چهارم است.
از زندگی وی اطلاع چندانی در دست نیست. ابن‌عساکر شرح حال کوتاهی از او آورده و به دو بار حضور وی در
دمشق اشاره کرده‌است. وی همچنین کسانی را که او از آن‌ها روایت نموده و برخی کسان را که از وی
حدیث روایت کرده‌اند، نام برده‌است.
حمصی از محدّثان بسیاری، از جمله عمران بن بکّار و سلیمان بن عبدالحمید بهرانی، سماع حدیث کرده‌است.
از او کسانی چون قاضی ابوبکر ابهری و علی بن محمد حلبی روایت نقل کرده‌اند. وی همچنین منصب قضای شهر
حمص را برعهده داشته‌است.
عمده شهرت او به واسطه تألیف کتاب تاریخ
من نزل بحمص من‌الصحابة است. این کتاب در اختیار ابن‌عساکر بوده و از آن با نام
فی تسمیة من نزل حمص من
الصحابة یاد نموده و به کرّات از آن نقل قول کرده‌است. ابن‌عساکر این کتاب را به دو طریق در
روایت خود داشته‌است: یکی به روایت ابوبکر محمد بن سلیمان بن یوسف رَبَعی
و دیگری، که ابن‌عساکر بیش‌تر از این طریق از کتاب حمصی نقل مطلب کرده، به روایت ابوالحسن علی بن مسلم فَرَضی از عبدالعزیز بن احمد از ابوالمعمَّر مسدَّد بن علی بن عبداللّه از
پدرش از حمصی.
ذهبی نیز از این کتاب با عنوان ذکر من نزل حمص من
الصحابة و تاریخ حمص
یاد کرده و آن را
اثری نیکو خوانده و در جایی دیگر
به سماع این کتاب اشاره کرده و مطالبی نیز از آن آورده‌است. جمال‌الدین مزّی نیز نسخه‌ای از این کتاب را در اختیار داشته و اقوالی از آن آورده‌است.
ابن‌حجر عسقلانی نیز در تدوین کتاب
الاصابة فی تمییز الصحابة بار‌ها از این کتاب نقل قول کرده‌است.
حمصی در ۳۲۴ درگذشت.
(۱) ابن‌حجر عسقلانی،
الاصابة فی تمییز الصحابة، چاپ عادل احمد عبدالموجود و علی‌محمد معوض، بیروت ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
(۲) ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱.
(۳) محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، چاپ بشّار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۴/۲۰۰۳.
(۴) محمد بن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، چاپ شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ۱۹۸۸.
(۵) یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال
فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عبدالصمد بن سعید کندی‌حمصی»، شماره۶۵۵۴.
