ظَنّ (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ظَنّ (به فتح ظاء و تشدید نون) از
واژگان نهج البلاغه به معنای احتمال قوی است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره گمان نیک و... از این واژه استفاده نموده است.
ظَنّ به معنای احتمال قوی است. «
وهم» یعنی احتمال ضعیف و «
شکّ» متساوی الاحتمالین که گاهی در جای
یقین میآید، مخصوصاً زمانی که همراه با «اِنّ» حرف تحقیق باشد.
امام (صلواتاللهعلیه) درباره گمان نیک فرموده است:
«مَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ.» (کسى كه به تو گمان نیکى برد، گمانش را (عملًا)
تصدیق کن.)
(شرحهای حکمت:
)
و نیز فرموده:
«اتَّقُوا ظُنُونَ الْمُؤْمِنِينَ، فَإِنَّ اللهَ تَعَالَى جَعَلَ الْحَقَّ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ.»(از
حدس و گمان افراد با ايمان برحذر باشيد، چرا كه
خداوند حق را بر زبان آنها قرار داده است.)
(شرحهای حکمت:
)
«دین ظنون» و امی که انسان نمیداند بدستش خواهد رسید یا نه رجوع شود به «قبض».
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ظن»، ج۲، ص۶۹۳.