شهق (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَهِق (به فتح شین و کسر هاء) و
شَهیق (به فتح شین)، از
واژگان قرآن کریم و به معنای ارتفاع و به‌درون کشیدن نفس است.
شَهِق و
شَهیق بدرون كشيدن نفس چنانكه زفير خارج كردن آن (باز دم) است.
در
الصحاح آن‌را به قولی نسبت داده است.
به مواردی از
شَهِق و
شَهیق که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(فَاَمَّا الَّذِینَ شَقُوا فَفِی النَّارِ لَهُمْ فِیها زَفِیرٌ وَ شَهِیقٌ) (امّا كسانى كه بدبخت شدند، در آتشند؛ و براى آنان در آن جا، ناله‌هاى دردناك و نعره‌هاى طولانى است)
به‌درون کشیدن نفس است، چنانکه
زفیر خارج کردن آن (باز دم) است.
زفیر و شهیق هر دو اسم صوت و صدای مردم اندوهناک است که هنگام نفس کشیدن و باز دم شنیده می‌شود.
(هنگامى كه در آن افكنده شوند صداى وحشتناكى از آن مى‌شنوند، در حالى كه پيوسته فوران مى‌كند! )
درباره صدای
جهنّم آیه مذکور آمده است؛ همچنین آمده
(سَمِعُوا لَها تَغَیُّظاً وَ زَفِیراً) ممکن است منظور تشبیه صدای جهنّم به صدای انسان باشد، یعنی صفیر جهنّم آنگاه که به شدت مشتعل گردد مانند صدای زیر و بم اندوهناکان است. به هر حال منظور از هر دو، صفیر و صدای جهنّم است. جهنّم
ذی شعور و عاقل است.
اصل شهق به معنی ارتفاع می‌باشد.
جبل شاهق به معنی کوه بلند است
«شَهِقَ یَشْهَقُ: ارتفع»
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شهق»، ج۴، ص۸۷-۸۸.
