سَریعُ الْعِقاب (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَريعُ الْعِقاب (به فتح سین و کسرعین) از
واژگان قرآن کریم و از
اسماء حسنای الهی است و دو بار در آیات قرآن آمده است.
سَرِيعُ الْعِقاب : از
اسماء حسنای الهی است.
ظاهر آن است که عِقاب، فاعل سَريع و الف و لام عوض از مضاف
اليه است؛ يعنى «سريع عقابه».
به مواردی از
سَريعُ الْعِقاب که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ الْعِقابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ) (به يقين پروردگار تو داراى مجازات سريع و در عين حال نسبت به حق‌پويان آمرزنده و مهربان است.)
(وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذابِ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ) (و نيز به خاطر بياور هنگامى را كه پروردگارت اعلام كرد: تا
روز قیامت، كسى را بر آنها مسلّط خواهد ساخت كه همواره آنها را در عذاب سختى قرار دهد؛ زيرا پروردگارت مجازاتش سريع، و در عين حال، نسبت به توبه‌كنندگان آمرزنده و مهربان است.)
در جواب اينكه سريع العقاب با غفور رحيم چه تناسبى دارد؟!
بايد گفت مراد آن است كه خداوند اولا و بالذات غفور و رحيم است ولى اگر بنا شود روى عللى بنده خود را عذاب كند عذابش فورى است و معطلى ندارد و از هر دو آيه به نظر می‌آيد كه مراد از سريع العقاب عذاب دنيوى است.
مثلا آيه دوم چنين است
(وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذابِ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ) (و نيز به خاطر بياور هنگامى را كه پروردگارت اعلام كرد: تا
روز قیامت، كسى را بر آنها مسلّط خواهد ساخت كه همواره آنها را در عذاب سختى قرار دهد؛ زيرا پروردگارت مجازاتش سريع، و در عين حال، نسبت به توبه‌كنندگان آمرزنده و مهربان است.)
چنان كه آيه اول نيز ظاهرش چنين است.
سریع العقاب دو بار در قرآن کریم آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سرع»، ج۳، ص۲۵۶.
