سال ۳۸ هجری قمری، سی و هشتمین سال از قرن ۱ قمری مصادف با سال ۳۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: حمله سپاه معاویةبن ابی‌سفیان به مصر و قتل محمد بن ابی‌بکر، شورش خوارج و وقوع جنگ نهروان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور مانند حرقوص سعدی، عبدالله بن سبا و ... .
• معاویةبن ابی‌سفیان سپاهی به فرماندهی معاویةبنخدیجکندی به مصر می‌فرستد و آن‌جا را تصرف می‌کند و با والی آن‌جا، محمد بن ابی‌بکر درگیر شده و او را شکست می‌دهد. محمد پنهان می‌شود، اما او را دست‌گیر می‌کند و به قتل می‌رساند. • معاویةبن ابی‌سفیان پس از کشتن محمد بن ابی‌بکر و تصرف مصر که در حوزه زمام‌داری علی بن ابی‌طالب بود، عمرو عاص را والی آن‌جا می‌کند و افریقا را جزو حوزه مصر قرار می‌دهد. • علی بن ابی‌طالب، زیاد بن ابیه را بر فارس و کرمان ولایت می‌دهد.
• شورش خوارج: خوارج در محل نهروان جمع می‌شوند و کفرعلی بن ابی‌طالب را به سبب پذیرفتن حکمیت اعلام می‌کنند. • علی (علیه‌السّلام) در راس سپاهش به سوی آنان می‌رود و با آنان نبرد می‌کند و فرمانده‌شان عبدالله راسبی و دیگر رؤسای‌شان را می‌کشد. آنان به ماسبذان می‌روند و هلال بن علّفه را به ریاست خود انتخاب می‌کنند. علی بن ابی‌طالب سپاهی به فرماندهی معقل بن قیس ریاحی به سوی آنان می‌فرستد و او بر هر کس که دست می‌یابد، از جمله رهبرشان، هلال بن علّفه را می‌کشد.
