سال 122 هجری قمری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سال ۱۲۲ هجری قمری، بیست و دومین سال از قرن ۲ قمری و مصادف با سال ۱۱۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: شورش اعراب اندلس بر علیه
عقبة بن حجاج سلولی و خلع او، فتوحات و لشکرکشی مسلمانان به نواحی روم، شورش‌های خوارج و علویان و درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ایاس مزنی و ... .
• هنگامی که اعراب اندلس، آن‌چه را که بر سر اعراب در
نبرد «
اشراف» آمده بود، شنیدند، بر
عبیدالله بن حبحاب، امیر افریقیه و اندلس شوریدند و کارگزار او در‌اندلس؛ یعنی عقبة بن حجاج سلولی را خلع و
عبدالملک بن قطن را (برای بار دوم) والی خود کردند و خلیفه،
هشام بن عبدالملک نیز ولایت او را تایید کرد.
• هنگامی که خبر شکست اعراب در
نبرد «
اشراف» به هشام بن عبدالملک رسید، عبیدالله بن حبحاب را عزل کرده و به‌جای او «
کلثوم بن عیاض قشیری قیسی» را منصوب و او را با سپاهی از مردم شام و مصر تجهیز می‌کند تا به جنگ
خوارج صفریه برود و انتقام
نبرد اشراف را بگیرد.
• کلثوم بن عیاض روانه جنگ شد و پسر برادرش،
بلج قشیری که همراه او بود طلایه‌دار سپاه
شام قرار گرفت.
فتوحات و لشکرکشی به نواحی
روم و شورش‌های
خوارج و
علویان:
• مسلمة بن هشام بن عبدالملک بن مروان با رومیان در نبردی در «اکرونیون» که امروزه به نام «افیون قره حصار» معروف است، روبه‌رو شد و در آن، سپاه مسلمه عقب‌نشینی کرد و عبدالله انطاکی، معروف به «بطّال» پس از ابراز رشادت‌هایی جانانه، کشته شد.
• خوارج صفریّه «میسره مدغری» را بر خود فرمان‌روایی داده و او علیه عبیدالله بن حبحاب اعلام قیام کرده و بر طنجه چیره شد، عمر بن عبدالله مرادی حاکم شهر را کشت و عبدالاعلی بن جریج رومی، مولای موسی بن نصیر را به‌جای او گمارد. آن‌گاه عبدالاعلی به‌سوی «سوس» رفت تا با اسماعیل بن عبیدالله بن حبحاب که پدرش او را بر سوس و نواحی آن منصوب کرده بود نبرد کند. عبدالاعلی در این نبرد کشته شد. میسره برای نبرد با اسماعیل در راس سپاهی از بربرها حرکت کرد و با اسماعیل نبرد کرده، او را کشت. عبیدالله بن حبحاب سپاهی به فرماندهی خالد بن ابی‌عبیده فهری برای نبرد با میسره اعزام داشت اما به هنگام رویارویی، دو طرف از درگیر شدن خودداری کردند و میسره به طنجه بازگشت. بربرها از رفتار او خشمگین شده و نهایتاً او را کشته و خالد بن حمید زنّاتی را به ولایت خویش برگزیدند. ارتش بربرها با سپاه عرب ـ که اشراف و قهرمان عرب حضور داشتند ـ به فرماندهی خالد فهری در نزدیکی طنجه روبه‌رو شدند این نبرد سهمگین با فرار اعراب و کشته شدن بسیاری از اشراف آنان به پایان رسید. از این‌رو این نبرد، نبرد اشراف نامیده شد.
• یوسف بن عمر ثقفی، امیر عراق، قیام زید بن علی را طی نبردی که به کشته شدن زید انجامید، فرو نشاند.
•
ایاس مزنی.
•
زید بن علی طالبی.
•
عبدالله بطّال.
•
میسره مدغری.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۳۱۴.
