• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سال‌های نزول قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سال‌هاى نزول قرآن دوره ۲۳ ساله‌اى است که قرآن به تدريج بر پیامبر گرامى اسلام (ص) نازل شد.



برخى از اين سال‌ها به تناسب سوره‌اى که در آن سال نازل شده است به نام مخصوصى شناخته مى‌شود. از مجموع اين ۲۳ سال، سيزده سال به نزول قرآن در مکه و ده سال به نزول قرآن در مدینه تعلق دارد.
اين‌که چه سوره‌هايى در سال‌هاى بعثت و هجرت نازل شد مورد اتفان همگان نيست؛ لذا گاهى ممکن است نام يک سوره به تکرار در سال‌هاى مختلف بعثت يا هجرت ثبت شده باشد.



در اينجا بر اساس تاریخ بعثت و تاريخ هجرت پیامبر اکرم (ص) به سال‌هاى نزول سوره‌هاى قرآن اشاره مي‌کنيم:
۱. سال اول بعثت (سَنَه افتتاحيه) : فاتحه، ناس، فلق، اخلاص، تبّت، کافرون، کوثر، ماعون، قريش، فيل، هُمَزة، عصر، تکاثر، قارعه، عاديات، زلزال، علق، تين، انشراح، ضحي، ليل، شمس، بلد، فجر، غاشيه.
۲. سال دوم بعثت (سَنَه استعلائيه) : اعلی، طارق، بروج، انشقاق، مطفّفین، انفطار، تکویر، عبس، نازعات، نبأ، مرسلات، دهر، قیامت.
۳. سال سوم بعثت (سَنَه دثاريه) : مدّثّر، مزّمّل، جن، نوح، معارج، حاقّه، قلم، مُلک.
۴. سال چهارم بعثت (سَنَه واقعيه) : واقعه، الرحمن، قمر، نجم، طور، ذاریات، ق.
۵. سال پنجم بعثت (سَنَه احقافيه) : احقاف، جاثیه، دخان، زخرف.
۶. سال ششم بعثت (سَنَه شورائيه) : شوری، فُصّلت، زُمَر، مؤمن.
۷. سال هفتم بعثت (سَنَه داووديه) : ص، صافات، یس، فاطر(ملائکه)، سبأ.
۸. سال هشتم بعثت (سَنَه لاميه) : سجده، لقمان، روم، عنکبوت.
۹. سال نهم بعثت (سَنَه طائيه) : قصص، نمل، شُعَراء.
۱۰. سال دهم بعثت (سَنَه فرقانيه) : فرقان، مؤمنون، أنبیاء.
۱۱. سال يازدهم بعثت (سَنَه سامريه) : طه، مریم، کهف.
۱۲. سال دوازدهم بعثت (سَنَه نحليه) : نحل، حِجر، إبراهیم، رعد، یوسف.
۱۳. سال سيزدهم بعثت (سَنَه هوديه) : هود، یونس، أعراف، أنعام.
۱۴. سال اول هجرت (سَنَه هجريه) : قدر، تغابن، منافقون، جمعه.
۱۵. سال دوم هجرت (سَنَه بدريه) : بیّنه، صفّ، حدید.
۱۶. سال سوم هجرت (سَنَه اُحُديه) : محمد (ص)، مجادله.
۱۷. سال چهارم هجرت (سَنَه نضيريه) : حشر، ممتحنه.
۱۸. سال پنجم هجرت (سَنَه خندقيه) : حُجَرات، حج.
۱۹. سال ششم هجرت (سَنَه حديبيه) : نساء، نور.
۲۰. سال هفتم هجرت (سَنَه خيبريه) : طلاق، تحریم، أحزاب.
۲۱. سال هشتم هجرت (سَنَه فتحيه) : فتح، أنفال.
۲۲. سال نهم هجرت (سَنَه تبوکيه) : توبه، بقره.
۲۳. سال دهم هجرت (سَنَه وداعيه) : آل عمران، مائده.


در مکی يا مدنی بودن بعضى سوره ‌ها، و به تبع آن، در سال نزول اين سوره‌ها اختلاف شده است. منشأ اين اختلاف، روایات و نقل‌هاى موجود در اين زمينه است. اسامى سوره‌هاى اختلافى به شرح ذيل است:
سوره فاتحه (حمد) ؛ نساء؛ يونس؛ رعد؛ حج؛ فرقان؛ يس؛ ص؛ محمد؛ حجرات؛ الرحمن؛ حديد؛ صف؛ جمعه؛ تغابن؛ ملك؛ دهر؛ مطفّفين؛ اعلى؛ فجر؛ بلد؛ ليل؛ قدر؛ بيّنه؛ زلزال؛ عاديات؛ تكاثر؛ ماعون؛ كوثر؛ اخلاص؛ فلق؛ ناس.
[۱] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۷۵.
[۲] عمادزاده، حسین، ۱۲۸۶ - ۱۳۶۹، دائرة المعارف قرآن، ص۱۳۲.



۱. هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۷۵.
۲. عمادزاده، حسین، ۱۲۸۶ - ۱۳۶۹، دائرة المعارف قرآن، ص۱۳۲.



فرهنگ نامه علوم قرآن، برگرفته از مقاله «سال های نزول قرآن».    
هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره




جعبه ابزار