خواجه عبدالله برقی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَرَقی، خواجه
عبداللّه ، نخستین کس از میان جانشینان منصوبِ خواجه
یوسف همدانی (متوفی ۵۵۵) برای تعهّد
مرجعیّت روحانی پس از او انتخاب شد.
به قولی در خوارزم‌زاده شد و در اوان جوانی در
بخارا به حلقه خواجه یوسف همدانی پیوست. هر چند، به روایتی دیگر، پدر جدّش بود که از خوارزم به بخارا آمد و در آنجا خاندان محترمی از فقهای
حنفی را بنیان گذاشت.
نام برقی را یا منسوب به بَرَق دانسته‌اند که شهری بود در شمال
گُرگانْج و نزدیک به آن، یا از صورت معرَّب بره مشتق شمرده‌اند، با این فرض که نیاکان خواجه عبداللّه چوپان بوده‌اند.
او در آرامگاهی بر روی تپه شارستان بخارا و نزدیک به
ابوبکر کَلاباذی صاحب کتاب التَعرُّف مدفون است. با اینهمه، در
قرن نهم محلّ دقیق گور او مشخّص نبود. برقی ظاهراً کسی را به جانشینی خود بر نگزید و دو جانشین دیگر همدانی،
خواجه احمد یَسَوی و
خواجه عبدالخالق غُجْدُوانی ، سلسله صوفیان آسیای مرکزی را، که خواجه یوسف بنیان نهاده بود، استمرار بخشیدند.
(۱) ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، چاپ مصطفی عبدالواحد، قاهره ۱۹۷۱، ج ۱، ص ۱۵۸؛
(۲) عبدالرحمن بن
احمد جامی، نفحات الانس من حضرات القدس، چاپ مهدی توحیدی‌پور، تهران (تاریخ مقدمه ۱۳۳۶ ش)، ص ۳۷۷؛
(۳) غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، لکهنو ۱۳۲۰/۱۹۰۲، ج ۱، ص ۵۳۱؛
(۴) فخرالدین علی صفی، رشحات عین الحیات، تاشکند ۱۳۲۹/۱۹۱۱، ص ۷؛
(۵) احمدبن
محمود معین الفقراء، تاریخ ملازاده در ذکر مزارات بخارا، چاپ
احمد گلچین معانی، تهران ۱۳۳۹ ش، ص ۶۶.
