• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خدعه (اصطلاحات نظامی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خدعه در اصطلاحات فقه نظامی عبارت است از به کارگیری نیرنگ و خدعه در جنگ برای نابود کردن یا تسلیم ساختن دشمن. طبق روایات خدعه در جنگ جایز و نیکوست.



خدعه در لغت به‌ معنی، نیرنگ، گول‌ زدن و گمراه کردن، چشم‌بندی و غیره... آمده‌ است.


در اصطلاح به کارگیری نیرنگ و خدعه در جنگ برای نابود کردن یا تسلیم ساختن دشمن گفته می‌شود.


حضرت علی (علیه‌السّلام) فرمود:
از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در جنگ خندق شنیدم که فرمود: «الْحَرْبُ خُدْعَةٌ؛ جنگ فریب است.» و نیز فرمود: «تُکَلِّمُوا بِما ارَدْتُمْ» یعنی آنچه را که می‌خواهید درباره نابودی دشمن (باگفتن دروغ) به زبان بیاورید، آزاد هستید.
در تاریخ چنین نقل شده است: حضرت علی (علیه‌السّلام) در جنگ خندق عمرو بن عبدود را به کار دیگری مشغول کرد و سپس به پای او شمشیر زد که قطع شد. عمرو گفت: ای علی‌،خدعه کردی. حضرت جواب داد «الْحَرْبُ خُدْعَةٌ؛ جنگ، فریب است.»
[۴] سهیلی خوانساری، احمد، داب الحرب و الشجاعة، ص۲۹۹.



پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود:
«ثَلاثٌ یَحْسِنْ فیهِّنَ الْکِذْب: الْمَکیدَةُ فِی‌الْحَرْبِ وَعَدْتُکَ زُوْجَتُکَ وَالْاصْلاحِ بَیْنَ النَّاسِ؛ در سه جا دروغ نیکوست، فریب در نبرد و وعده به همسر خود و سازش دادن میان مردمان.»


۱. کراع النمل، علی بن حسن، المنجد، ص۱۸۸، ماده خَدَعَ.    
۲. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۳. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۴. سهیلی خوانساری، احمد، داب الحرب و الشجاعة، ص۲۹۹.
۵. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۷۹.    
۶. صدوق، محمد بن علی، الخصال، ص۸۷، (ترجمه مدرس گیلانی).    



جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۵۳.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات نظامی | خدعه | رذائل اخلاقی




جعبه ابزار