• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَوْزَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حَوْزَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: حوز (مفردات‌قرآن)، مُتَحَیِّزا (لغات‌قرآن).


حَوْزَه (به فتح حاء و سکون واو) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای ناحيه و آن‌چه مالک براى خود حيازت و حفظ مى‌كند.
این کلمه سه بار در نهج‌البلاغه آمده است.


حَوْزَه
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۳.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۶۴.    
[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۱۷.    
به معنای ناحيه و آن‌چه مالک براى خود حيازت و حفظ مى‌كند.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْحَوْزَةِ - خطبه ۱۳۴ (مشورت به عمر)

آن‌گاه كه عمر با حضرت علی (علیه‌السلام) درباره رفتن خودش به جنگ روم مشورت كرد، فرمود:
«وَ قَدْ تَوَكَّلَ اللهُ لاَِهْلِ هَذا الدّينِ بِإِعْزازِ الْحَوْزَةِ، وَ سَتْرِ الْعَوْرَةِ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۸، خطبه ۱۳۴.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۴، خطبه ۱۳۰.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۹۲، خطبه ۱۳۴.    

«خداوند وکیل شده براى اهل اسلام باينكه مركزيت آن‌ها را عزیز و قوی گرداند و ضعف آن‌ها را بپوشاند.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۹، خطبه ۱۳۴.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۹۶.    

(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۹۷.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۴۸۴.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۲۲.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۹۶.    
)


۲.۲ - حَوْزَة - خطبه ۳ (خلافت عمر)

حضرت در رابطه با ابوبکر كه عمر را جانشين كرد فرموده:
«فَصَيَّرَها في حَوْزَة خَشْناءَ، يَغْلُظُ كَلْمُها، وَ يَخْشُنُ مَسُّها.»
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲، خطبه ۳.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۸، خطبه ۳.    
[۱۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸، خطبه ۳.    

«خلافت را در ناحيه خشنى قرار داد كه زخمش شديد مى‌شد، و رفتارش خشن يعنى خشونتش به زخم شديدى مى‌انجاميد.»
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹، خطبه ۳.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۳.    

(شرح‌های خطبه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۴.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۴۵.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۸.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۱۷۰.    
)


از این کلمه سه مورد در «نهج‌البلاغه» آمده است.
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۸، خطبه ۱۳۴.    
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲، خطبه ۳.    
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۰، نامه ۹.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۳.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۶۴.    
۳. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۱۷.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۸، خطبه ۱۳۴.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۴، خطبه ۱۳۰.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۹۲، خطبه ۱۳۴.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۹، خطبه ۱۳۴.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۹۶.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۹۷.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۴۸۴.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۲۲.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۹۶.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲، خطبه ۳.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۸، خطبه ۳.    
۱۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸، خطبه ۳.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹، خطبه ۳.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۳.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۴.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۴۵.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۸.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۱۷۰.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۸، خطبه ۱۳۴.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲، خطبه ۳.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۰، نامه ۹.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حوزه»، ج۱، ص۳۱۳.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 134 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 3 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 9 نهج البلاغه
جعبه ابزار