جودی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جودی نام کوهی است، که
کشتی نوح پس از پایان
طوفان، بر فراز آن به گِل نشست.
• « و قیل یا ارض ابلعی ماءک و یا سماء اقلعی و غیض الماء و قضی الامر و استوت علی الجودی و قیل بعدا للقوم الظالمین؛
و (پس از غرق كافران طبق
اراده حتمى خدا) گفته شد: اى
زمین آب خود فرو بر، و اى
آسمان (از ریزش خود) باز ایست؛ و آب (در زمین) فرو شد و كار (حتمى
هلاکت كفار) پایان یافت و كشتى بر (
کوه) جودى قرار گرفت و (از جانب حق یا فرشتگانش) گفته شد:
مرگ و دورى (از
رحمت حق) بر ظالمان باد!»
جودى كجا است؟ بسیارى از مفسران گفتهاند جودى كه محل پهلو گرفتن كشتى نوح در
آیه فوق معرفى شده كوه معروفى است در نزدیكى
موصل بعضى دیگر از مفسرین آن را كوهى در حدود
شام یا
ترکیه و یا نزدیك آمد و یا در شمال
عراق دانستهاند. در كتاب
مفردات راغب آن را كوهى در میان موصل و الجزیره (نام منطقهاى است در شمال عراق و آن غیر از الجزائر و الجزیره معروف امروز است)
بعید نیست كه همه اینها به یك معنى باز گردد زیرا موصل و آمد و جزیره همه جزء مناطق شمالى عراق و نزدیك شام مىباشند. بعضى دیگر از مفسران
احتمال دادهاند كه منظور از جودى هر كوه و زمین محكمى است، یعنى
کشتی نوح بر یك زمین محكم كه براى پیاده شدن سرنشینانش آماده بود پهلو گرفت، ولى مشهور و معروف همان معنى اول است.
در كتاب
اعلام قرآن در باره كوه جودى تحقیق و تتبعى شده است كه در ذیل مىآوریم:
جودى نام كوهى است كه كشتى نوح بر فراز آن به
خاک نشسته و نام آن در
سوره هود آیه ۴۴ كه قریب المضمون با مندرجات
تورات است ذكر شده است.
نسبت به محل كوه جودى سه قول اظهار شده است:
۱- بنا بر قول اصفهانى، كوه جودى در
عربستان است و یكى از دو كوهى است كه در قلمرو
قبیله طى واقع است.
۲- كوه جودى سلسله كار دین است كه در شمال شرقى جزیره ابن عمر در مشرق
دجله، نزدیك به موصل، واقع است، و اكراد آن را به لهجه خود كاردو و یونانیان جوردى و
اعراب آن را جودى خواندهاند. در
ترگوم یعنى ترجمه كلدانى
تورات، و همچنین در ترجمه سریانى تورات، محل به خاك نشستن كشتى نوح، قلعه كوه اكراد كاردین معین شده است. جغرافیون عرب نیز جودى مذكور در قرآن را بر این كوه منطبق كردهاند و گفتهاند كه تخته پارههاى كشتى نوح در قله این كوه تا زمان
بنی عباس باقى بوده است و مشركین آن را
زیارت میكردهاند. در داستانهاى بابلى داستانى شبیه به داستان توفان نوح موجود است، به علاوه مىتوان احتمال داد كه دجله طغیان كرده باشد و مردم آن حدود دچار طوفان شده باشند. در كوه جودى كتیبههاى آشورى موسوم به كتیبههاى میسر موجود است و در این كتیبهها نام ارارتو دیده شده است.
۳- در ترجمه فعلى تورات محل به خاك نشستن كشتى نوح كوههاى
آرارات تعیین شده و آن كوه ماسیس واقع در ارمنستان است. نویسنده قاموس كتاب مقدس معنى اولیه را ملعون ضبط كرده و گفته است: بنا بر روایات، كشتى نوح بر فراز این كوه به خاك نشست، و آن را عربها جودى مىنامند، و ایرانیان كوه نوح و تركان آن را كرداغ به معنى كوه سراشیب مىخوانند و در نزدیكى
ارس واقع است.
تا
قرن پنجم
ارامنه در
ارمنستان كوهى به نام جودى نمىشناختند، و از آن قرن شاید بر اثر اشتباه مترجمین تورات كه كوه اكراد را كوه آرارات ترجمه كردهاند براى علماء ارمنى چنین تصورى پیدا شده است. شاید مجوز این تصور آن بوده است كه آشوریان بر كوههاى شمال و جنوب دریاچه وان نام آرارات یا آرارتو، میدادهاند. مىگویند كه
حضرت نوح بر فراز كوه جودى پس از فرو نشستن توفان، مسجدى ساخت و ارامنه هم مىگویند كه در پاى كوه جادى قریه ثمانین یا ثمان نخستین محلى بوده كه همراهان نوح بدان فرود آمدهاند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «جودی».