• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

باب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





باب (به فتح باء) از واژگان قرآن کریم به معنای در و مدخل است.
جمع باب، أَبْواب است.



باب به معنای در و مدخل است.


به مواردی از باب که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - بابٍ (آیه ۶۷ سوره يوسف)

(لَا تَدْخُلُوا مِنْ بابٍ واحِدٍ وَ ادْخُلُوا مِنْ‌ اَبْوابٍ‌ مُتَفَرِّقَةٍ)
«از یک در وارد نشوید و از درهای متفرق وارد شوید.»
این کلمه شامل تمام امکنه است گویند: بَابُ اَلْبَيْتِ، بَابُ الدَارِ و بَابُ المَدینَةِ.


۲.۲ - اَبْوابَ‌ (آیه ۴۴ سوره انعام)

(فَتَحْنا عَلَیْهِمْ‌ اَبْوابَ‌ کُلِّ شَیْ‌ءٍ)
«وسایل رسیدن به هر شی‌ء را در اختیارشان قرار دادیم.»
چون باب وسیله وصول و دخول به محل است گویند: این علم باب فلان علم است یعنی با این می‌توان به آن رسید و از این‌جاست که رسول خدا (صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) فرمود: «اَنَا مَدِینَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِیٌ‌ بَابُهَا
راغب در معنی آن گوید: به وسیله علی به شهر علم رسیده می‌شود.
بنابراین در این آیه‌ باید گفت وسایل مراد است.


۲.۳ - اَبْوابَ‌ (آیه ۱۱ سوره قمر)

(فَفَتَحْنا اَبْوابَ‌ السَّماءِ بِماءٍ مُنْهَمِرٍ)
«درهای آسمان را با آبی که می‌ریخت گشودیم.»
ظاهرا در این‌جا «اَبْواب» برای نشان دادن کثرت ریزش آب است گویی آسمان برای ریختن آب مانند درهایی باز شده بود.


۲.۴ - اَبْواباً (آیه ۱۹ سوره نبا)

(وَ فُتِحَتِ السَّماءُ فَکانَتْ‌ اَبْواباً)
آسمان گشوده مى‌شود و به صورت درهاى متعددى در مى‌آيد.)
این آیه در بیان احوال آخرت است گویا مراد از آن این باشد که در آن روز آسمان به طوری مفتوح و منبسط می‌شود که همه جایش باب می‌گردد و در نتیجه آسمانی نمی‌ماند.

۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۲۴۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۱۰.    
۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۶۷.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۱۱۲.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۱۷.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۵۹.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۸۱.    
۹. انعام/سوره۶، آیه۴۴.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۱۲۹.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۹۱.    
۱۲. همین طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۸۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۶۶.    
۱۴. شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، ج۲، ص۵۷۴.    
۱۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴.    
۱۶. قمر/سوره۵۴، آیه۱۱.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۶۸.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۲۵.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۶۶.    
۲۱. نبا/سوره۷۸، آیه۱۹.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۲.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۸۵.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۶۶.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۳۷.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۴۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «باب»، ج۱، ص۲۴۶.    






جعبه ابزار