النوادر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب النوادر نوشته سید جلیل، ابو الرضا، ضیاء الدین،
فضل الله بن علی بن عبید الله حسینی راوندی ، از علمای نام آور و از
مشایخ بزرگ شیعه در
قرن ششم هجری است.
موضوع کتاب روایات اخلاقی، مواعظ و
مستحبات است.
مؤلف در این کتاب مجموعه روایاتی که از طریق
ائمه -
علیهم‌السّلام -از
حضرت رسول خدا -صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم -روایت شده را آورده است.
این روایات شامل موضوعات گوناگونی است مانند
صدقه،
حسن خلق ،
جهاد،
صفات حسنه،
امر به معروف و نهی از منکر و بسیاری از
مستحبات شرعی.
سید فضل الله راوندی از علمای بزرگ اخلاق در دوران خود بود است.
وی در آن زمان در مدرسه مجدیه
کاشان جلسات موعظه و درس اخلاق داشته که بسیار مورد توجه عموم و علمای آن شهر قرار گرفته بود.
وی این کتاب را برای نشر سخنان موعظه آمیز و حکمت آموز حضرت رسول خدا -صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم -نگاشته است، تا دیگران با خواندن آن با معارف عمیق و دستورات اخلاقی و روایات
اهل بیت عصمت و طهارت بهتر آشنا گردند.
راوندی در آغاز این کتاب
سند خود را به روایات کتاب که یک سند بیشتر نیست می‌آورد، سپس با اشاره به آن سند متن روایات را نقل می‌کند.
وی با این شیوه خواننده را از خواندن اسناد طولانی و تکراری آسوده ساخته، بدون آنکه از اعتبار و استناد آن روایات چیزی کاسته و یا آنها را به روایات
مرسله مبدل سازد.
کتاب حاضر دارای حجم کمی است و در ۵۶ صفحه منتشر گشته است.
راوندی روایات کتاب را با این سند روایت می‌کند:
ابو المحاسن
عبد الواحد بن اسماعیل بن احمد رویانی ، از ابو عبدالله
محمد بن حسن تمیمی بکری حاجی، از ابو
محمد سهل بن احمد دیباجی ، از ابو
علی محمد بن محمد بن اشعث کوفی ، از
موسی بن اسماعیل بن موسی بن جعفر -علیهما السلام-، از
اسماعیل بن موسی بن جعفر علیهما السلام و او نیز از پدر بزرگوارش
امام موسی بن جعفر -علیهما السلام-. امام هفتم نیز از پدرانش نقل نموده و آنان از
حضرت رسول خدا -صلوات الله و سلامه علیه -نقل کرده‌اند.
این سند سندی مشهور است و همان سند کتاب
الاشعثیات یا
الجعفریات می‌باشد.
کتاب الاشعثیات شامل هزار روایت از
پیامبر و پانصد روایت از دیگر معصومین است که
محمد بن اشعث از طرق دیگر به آنها اضافه کرده است.
این کتاب و روایات آن در میان علمای
شیعه و
سنی مورد قبول بوده و سند آن نیز معتبر است و از طرق گوناگونی نقل شده است.
با توجه به اینکه این روایات همه از طریق
محمد بن اشعث روایت شده به آن کتاب الاشعثیات می‌گویند و با توجه به اینکه این روایات همه از طریق
امام جعفر صادق -علیه‌السّلام -روایت شده به آن کتاب
الجعفریات می‌گویند.
سید فضل الله راوندی بیشتر روایات کتاب نوادر را از همین طریق و با سه واسطه از
محمد بن اشعث نقل کرده است.
در حقیقت روایات این کتاب، بجز بخش کوچکی از آخر آن، گلچینی از روایات اخلاقی کتاب اشعثیات است.
علامه مجلسی نیز این مطلب را تایید نموده و می‌گوید: «اخباره ماخوذة من الجعفریات الا قلیل من آخره»، روایات کتاب نوادر راوندی همه از کتاب جعفریات گرفته شده بجز بخش کوچکی از آخر آن.
با توجه به آنچه بیان شد که نوادر تقریبا به عنوان گلچین اشعثیات است، با بررسی اعتبار اشعثیات، ارزش واعتبار نوادر نیز روشن می‌گردد.
کتاب اشعثیات یا جعفریات از کتابهای قدیمی و معتبر
شیعه است. اصحاب و علمای شیعه نیز بسیار بر روایات آن استناد و اعتماد کرده‌اند.
این کتاب از
اصول اولیه شیعه به شمار می‌آید و علمای بزرگ شیعه در طول تاریخ در اجازات روایی روایت آن را نیز به یکدیگر اجازه داده‌اند.
این کتاب در طول هزار سال پیوسته مورد توجه علما و بزرگان شیعه و سنی قرار گرفته و از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار بوده است.
نرم افزار گنجینه روایات، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
