التقاء ساکنین (صرف و نحو)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
التقاء ساکنین یکی از اصطلاحات
ادبیات عرب و به کنار هم قرار گرفتن دو حرف
ساکن در هنگام تلفظ گفته می‌شود.
التقاء ساکنین عبارت است از: «کنار هم قرار گرفتن دو حرف ساکن در هنگام تلفظ»؛ مثل
(وَ قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدࣰا)
.
التقاء ساکنین در کلمات عربی، جایز نیست و هر کجا که اتفاق بیافتد یعنی دو حرف ساکن در کنار هم قرار گیرند، برای رفع التقاء ساکنین، حرف اوّل را با
کسره می خوانند؛ مثل
(وَ قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدࣰا)
.
}}
۱. التقاء ساکنین به جز در موارد زیر جایز نیست:
وقف؛ در هر کلمه‌ای که حرف ما قبل آخر آن ساکن باشد:
خُبز.
هرگاه حرف ساکن اوّل، حرف لین و حرف دوم، مدغم باشد:
مادَّة.
۲. در دو کلمۀ جدا از هم، فقط حذف لفظی انجام می‌گیرد:
راعِيَا القَرْيَةِ؛
(إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ)
.
۳. هرگاه ساکن اوّل، حرف صحیح باشد، لازم است کسره بگیرد:
اضْرِبِ الْعَبْدَ.
۴. هرگاه ساکن اوّل، حرف علّه بوده، پیش از آن حرکتی نامتجانس با آن واقع شود، حرف علّه باید حرکتی متجانس با خود بگیرد: لا تَخْشَی اللَّومَ.
۵. «نون» ساکن «من»، پیش از کلمۀ دارای «ال»، فتحه می‌گیرد:
مِنَ البَيتِ.
۶. گفته می‌شود: مُذُ الأَمْسِ، عَلَيْكُمُ السَّلامُ، هُمُ القُضاةُ.
•
دحداح، انطوان، فرهنگ اصطلاحات صرف و نحو عربی، ص۷۱.
