ابن‌حنش ابوعبدالله شرف‌الدین محمد بن یحیی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِبْن‌ِ حَنَش، ابوعبدالله شرف‌الدین محمد بن یحیی بن احمد بن حنش (ح ۶۵۰ - ۷۱۹ق/۱۲۵۲- ۱۳۱۹م)،
فقیه و
متکلم زیدی یمنی. است.
پدر وی یحیی و نیای او احمد بن سلطان حنش از فقیهان
یمن بوده‌اند.
ابن حنش نزد پدر خود یحیی بن احمد (د ۶۹۷ ق/ ۱۲۹۸م) و
عبدالله بن علی بن احمد اَکْوع
دانش آموخت.
وی تمایل داشت که بین اصول و فروع جمع کند و مشکلات علمی را علت‌یابی نموده و تفاوت‌های متشابهات را دریابد. از این رو او را "چراغ راهنمای طالبان
علم" و "زبان متکلمان" و "امام مجتهدان" نامیده‌اند.
شوکانی وی را مردی
زاهد و
عابد و فصیح و حاضرجواب و ذوفنون دانسته است.
از شاگردان معروف وی امام مهدی
محمود بن مطهر بن یحیی (د
۷۲۹ق/۱۳۲۹م) از پیشوایان
زیدیه و
مرتضی بن مفضل و جماعتی دیگر از بزرگان را می‌توان نام. برد.
وفات وی در ظفار واقع شد و در الطفه در کنار
قبر پدرش به
خاک سپرده شد.
۱.
یاقوتة الغیاصة الجامعة لمعانی الخلاصة النافعة بالادلة القاطعة، شرح بر کتاب
الخلاصة النافعة احمد بن حسن رصّاص که گاه با عنوان
الانوار المتألقة الساطعة فی تلخیص فوائد الخلاصة النافعة شناخته می‌شود.
نسخه‌هایی از آن در آمبروزیانا و مکتبة الغربیه
یمن وجود دارد.
۲.
التمهید و التیسیر فی تحصیل فوائد التحریر که شوکانی
آن را التمهید و التفسیر لفوائد التحریر و
بروکلمان آن را التمهید و التبصیر
ضبط کرده‌اند، نسخه‌ای از جلد دوم این کتاب در آمبروزیانا موجود است.
۳.
الیواقیت المضیئة فی غرائب فقه الائمة الزیدیة؛ نسخه آن در
جامع الکبیر صنعا موجود است.
هیچ کدام از آثار نامبرده تاکنون به چاپ نرسیده است.
(۱) ابن ابی الرجال، احمد، مطلع البدور و مجمع البحور، میکروفیلم دارالکتب، شم ۴، ص۱۶.
(۲) حبشی، عبدالله محمد، مصادر الفکر الاسلامی فی الیمن، صنعا، مرکز الدراسات الیمنیّة.
(۳) رقیحی، احمد عبدالرزاق و دیگران، فهرست مخطوطات مکتبة الجامع الکبیر، صنعا، ۱۴۴۰ق/۱۹۸۴l.
(۴) زباره، محمد، ائمة الیمن، تعز، ۱۳۷۲ق/۱۹۵۲l.
(۵) شوکانی، محمد، البدر الطالع، قاهره، ۱۳۴۸ق/۱۹۴۹l.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۳، ص۱۱۲۰.
